Machines met verbeeldingskracht
Geen zin om de introductie te lezen? Download dan hier het nieuwe rapport.
Het eerste Nederlandse rapport over de meest relevante technologische trend van dit moment: kunstmatig intelligente generatieve software.
Introductie
In augustus 2011 deed Marc Andreessen van investeringsmaatschappij A16Z de beroemde uitspraak “software is eating the world”. Hij doelde daarmee op het feit dat steeds meer producten en diensten in de fysieke wereld worden vervangen door software. De boekenwinkel werd Amazon, cd’s werden vervangen door Napster en later Spotify. Vrijwel alle producten veranderen in softwarediensten. De uitspraak van Andreessen is in 2019 nog steeds erg actueel. Sterker nog, door de kwalitatieve groeispurt in het domein van kunstmatige intelligentie zien we een nóg grotere versnelling ervan. En we zien bijvoorbeeld ook dat AI-machines goede voorspellingen kunnen doen en dat ze steeds beter snappen wie wij zijn, wat we doen en waarom we dat doen. We zien zelfs de sterke ontwikkeling van specifieke en geavanceerdere systemen die op basis van data kunnen raden hoe wij ons voelen vanbinnen.
Machines met verbeeldingskracht
Dit rapport “Machines met verbeeldingskracht: een kunstmatige realiteit“, is te beschouwen als een opvolger van mijn boek uit 2017, De digitale butler − Kansen en bedreigingen van kunstmatige intelligentie. Daarin beschrijf ik hoe AI-systemen steeds meer menselijke vaardigheden van ons overnemen zoals kijken, luisteren, spreken en lezen. Met dit rapport voeg ik daar een belangrijke menselijke vaardigheid aan toe: het kunnen toepassen van verbeeldingskracht. Software eet de wereld op. En “Software is eating humans”.
AI als ideeënmachine
Generatieve AI systemen genereren nieuwe content zoals gezichten, menselijke stemmen, teksten en audio opnames. Door de snelle vooruitgang in AI wordt die content steeds geloofwaardiger. Ze zijn in staat nieuwe invalshoeken, afgeleiden, ideeën te genereren in samenwerking met de mens. Generatieve AI software als ideeënmachine. Als creatieve assistent en als uitvinder. De machine die makkelijk en snel nieuwe variaties bedenkt op bestaande ideeën.
Deepfakes
Maar zoals bij iedere technologische ontwikkeling heeft ook deze trend een negatieve keerzijde. Daarover gaat het tweede deel van het rapport, Deepfake-technologie: The Infocalypse. Bij deepfake-technologie wordt generatieve software en de ‘machine met verbeeldingskracht’ gebruikt om onze waarneming van de wereld op een negatieve manier te beïnvloeden. Om daarmee meningen te manipuleren, mensen te chanteren of reputatieschade toe te brengen. We zien namelijk dat het met behulp van generatieve AI-software steeds gemakkelijker wordt om iemands gezicht of stem te vervalsen. Om een video- of audio opname te maken van iets wat een persoon niet gedaan of gezegd heeft. Om onderling gezichten te verwisselen in een video. We naderen daarmee een periode waarin we online onze ogen en oren niet meer kunnen vertrouwen. Hoe gaan we daar mee om? Wat zijn de risico’s? En de oplossingen?