Mogen bedrijven data van Google Street View zomaar gebruiken?
Een tijdje geleden las ik een artikel: “Een foto van Google Street View van je huis voorspelt risico op auto-ongeluk.” Over de relatie tussen hoe je huis eruit ziet op Google Street View en je risico op een auto ongeluk. Volgens deze Stanford onderzoekers is die relatie er namelijk wel. Een interessant verhaal over de data van Google Street View.
Maar het knaagde ook bij mij: Mag dat eigenlijk? Als commercieel bedrijf dit soort data gebruiken? Voor risico-management? Hoe openbaar is Google Street View?
Het Onderzoek
In dit onderzoek zijn 20.000 huizen van cliënten (van verzekeringsmaatschappijen ) geplukt en geannoteerd met feitelijke kenmerken als leeftijd, type woning, de nabijheid van andere gebouwen en fysieke staat van de woning. Met behulp van een kunstmatig intelligentie systeem dat gecreëerd is voor risicomanagement blijkt dat de afbeeldingen iets zeggen over de waarschijnlijkheid waarmee de bewoners betrokken raken bij een auto ongeluk.
Dit werpt natuurlijk ook ethische vragen op. Mag een verzekeraar dit soort openbare data wel gebruiken om voorspellingen te doen over auto-ongelukken en zo de bewoners mogelijk uitsluiten of een hogere premie geven? Worden we in Nederland beschermd door wetgeving op dit gebied? Mogen Nederlandse bedrijven hun eigen databases aanvullen met dit soort openbare data?
Of is het vergelijkbaar met de vragen die een verzekeraar stelt op het moment dat je je verzekering afsluit?
De deskundige
Bij risico-management software wordt nu al rekening gehouden met iemand postcode. Het verzamelen van een afbeelding van de woning gaat natuurlijk veel meer over iemands persoonlijke privacy. En het risico is ook dat andere sectoren volgen. Dat banken ook een model gaan bouwen op dit soort data.
Mijn vraag bleef hangen: En dus belde ik met Henk Bethlehem, advocaat bij BOUT advocaten. Hij stuurde mij dit antwoord. Kort samengevat: Ei-gen-lijk mag het niet. Maar het is complexer. Lees hier het antwoord van Henk:
(oh ja, aan deze tekst kunnen natuurlijk geen rechten worden ontleend en het is een globale, informele opzet van een antwoord op een bijzondere vraag. Henk antwoordt vanuit zijn kennis en ervaring maar heeft er geen wetenschappelijk onderzoek naar gedaan voordat hij mij mailde. Nou ja, je snapt het wel.)
Mijn vraag aan Henk Bethlehem, advocaat bij BOUT advocaten: ‘Verzekeraars kunnen middels de data van Google Street View voorspellen of je een ongeluk gaat krijgen en hun premie daarop aanpassen. Mag je data van Google Street View gebruiken?’
Voorwoord
Op zichzelf is data niet een persoonsgegeven en kan je er ook geen eigendom over hebben. Dat wordt in algemene zin nog weleens vergeten als men zich afvraagt wie eigenaar is van ‘de data’.
Kwestie
Google verwerkt met data van Google Streetview persoonsgegevens (zij hebben immers ook de ruwe data met kentekens, personen en huisnummers), maar publiceren die maar voor een deel. Uit onderzoek is gebleken dat een deel van die gegevens, namelijk de foto’s van woningen, kunnen worden gebruikt om voorspellingen te doen over of iemand een auto-ongeluk gaat krijgen.
Wat zijn persoonsgegevens?
Persoonsgegevens zijn alle informatie over een geïdentificeerde of identificeerbare persoon. Iemand is identificeerbaar als iemand direct of indirect kan worden geïdentificeerd aan de hand van een naam, locatie of meer elementen die kenmerken zijn voor de identiteit van de persoon.
Is een foto van een woning ook een persoonsgegeven?
Of een woning ook een persoonsgegeven is kwam aan de orde in een rechtszaak waarin iemand de rechtbank (en vervolgens het Gerechtshof) verzocht om Google te veroordelen tot verwijderen van zijn persoonsgegevens op Google Streetview. Zowel de rechtbank als het Gerechtshof heeft geoordeeld dat de foto’s die via Google openbaar gemaakt worden geen verwijzing naar een bepaalde natuurlijke persoon bevatten. Aan de vereisten om de foto van de woning te beschouwen als een persoonsgegeven was niet voldaan, omdat uitsluitend ging om gegevens over een object.
In een andere rechtszaak oordeel het Gerechtshof Den Haag dat, omdat de eigenaar van de woning, deze aan expats verhuurde, het huis niet te herleiden was naar hem om als inbreuk op zijn persoonlijke levenssfeer te kunnen gelden. Eigendom van een huis is dus onvoldoende om als persoonsgegeven te kwalificeren.
Hoewel het oude zaken zijn die speelden onder de Wet bescherming persoonsgegevens, gaan die criteria nog steeds op onder de AVG. Ik denk dat je steeds van geval tot geval moet nagaan of de foto van het object (en eventueel het adresgegeven) ervoor zorgt dat het gegeven (in)direct herleidbaar is tot een persoon. Een appartement in Helpman waarvan er dertien in een dozijn zijn is niet perse een indirect persoonsgegeven en een villa in Haren kan dat wel zijn.
Tot zover de ongenuanceerde ‘ins and outs’ van data van Google Streetview data in helikoptervlucht en de vraag of een foto van een woning een persoonsgegeven is. Er is heel veel over te zeggen en iemand zou er een scriptie over kunnen schrijven.