Kunstmatige intelligentie dichterbij dan we denken

Kunstmatige intelligentie is een actueel thema. Dat stelt althans trendwatcher Jarno Duursma van Studio Overmorgen. “Voor het eerst in de geschiedenis is artificial intelligence (ai) klaar voor implementatie. Je kunt het echt toepassen.”

Begin in de kroeg over kunstmatige intelligentie en de kans is groot dat je gesprekspartner begint over Arnold Schwarzenegger in Terminator. Maar ‘cyborg’ Schwarzenegger die met andere robots de wereld overneemt en een film later ‘m weer moet redden – dat heeft echt niets met kunstmatige intelligentie te maken. Althans, niet in deze eeuw, zegt Duursma die met Studio Overmorgen, bedrijven nieuwe digitale technologische ontwikkelingen van duiding en context voorziet.

Momenteel bestaat kunstmatige intelligentie vooral bij de gratie van het herkennen van patronen en daarvan leren. Het nabootsen van processen in een gesimuleerde omgeving is een van de eerste stappen. De ‘digital twin’ noemt Duursma dat. ”Vroeger bouwde NASA bijvoorbeeld een raket of nieuw apparaat en ging ermee testen. Het leerde van de resultaten maar gooide het apparaat weg. Nu simuleren ze digitaal een hoop processen. Ze vertalen de fysieke wereld naar een digitale omgeving en andersom.”

Als je aan dat soort simulaties intelligentie weet toe te voegen, spreek je al van kunstmatige intelligentie. Duursma: “Als machines patronen kunnen ontdekken op basis van data daar vervolgens wat mee kunnen doen, dan zou je er iets van intelligentie aan toe kunnen kennen”.

Lange tijd werd er vooral veel gesproken over de mogelijkheden van kunstmatige technologie. De theorie stond, maar de technologische vooruitgang bleef lange tijd achter. Tot nu. De komst van krachtige computers, grote hoeveelheden data, IoT, het razendsnelle 5G en de sterke digitalisering geven AI eindelijk echt bestaansrecht. “Het werkt allemaal met elkaar samen.”

Er zijn al off the shelve-oplossingen van Amazon en Microsoft die het mogelijk maken AI in te zetten in bedrijfsprocessen, bijvoorbeeld door machines rekening te laten houden met hetgeen ze produceren of controleren.

Denk bijvoorbeeld aan een frisdrankenautomaat die weet wanneer er het meeste cola gedronken wordt en er dus alvast nieuwe besteld moet worden. Maar dat hij ook weet wanneer er onderhoud nodig is, in plaats van dat er standaard eens in de zoveel tijd iemand langskomt. ‘Predictive maintenance’, heet dat.

Duursma noemt Google Duplex als voorbeeld van de steeds voortschrijdende techniek. Duplex is een soort van bellende variant van Google’s vermaarde Assistent en maakt het onder meer mogelijk om te communiceren met andere mensen.
Er zijn veel grappige videotjes op internet te vinden waar Duplex wordt gedemonstreerd. Zo belde Duplex zelf een kapperszaak voor een knipbeurt. Zonder twijfel ging een medewerker of er nog een gaatje was in de agenda – ze had niet door dat er gepraat werd met een robot.

Maar het gaat nog veel verder dan dat. Volgens Duursma zijn er verschillende fabrikanten momenteel bezig met de ontwikkeling van een slimme wasmachine. Deze wasmachine weet niet alleen hoeveel was je gemiddeld draait, maar ook hoeveel wasmiddel je ervoor nodig hebt. Dreigt je wasmiddel op te raken, dan bestelt hij automatisch nieuwe, aan de hand van je gebruik.

En dat niet alleen: hij houdt ook rekening met het energieverbruik. Hij weet wanneer de energietarieven het laagst liggen en onderhandelt real time met de leverancier om zo op ’t juiste moment ’t goedkoopst een was te kunnen draaien. Dat klinkt utopisch, maar het is dichterbij dan we denken, zegt Duursma.

Kunstmatige intelligentie kan nu al bovennatuurlijk goede voorspellingen doen. “Er is een bank die wat berekeningen liet maken op basis van data en machine learning. Wat bleek? Mensen die online een formulier invullen maar dat met hoofdletters doen, zijn doorgaans slechte terugbetalers. En consumenten die een bijna lege mobiele telefoon gebruiken om een lening af te sluiten, ook. Dat gebruik van big data gaat ons bijna boven de pet – een mens zou dat nooit kunnen ontdekken. En dat is tegelijkertijd het mooie eraan. ”